Laatst was ik in gesprek met iemand die me vroeg wat nou het verschil was tussen 'gewoon overgevoelig zijn voor prikkels' en hoogsensitief zijn. Mooie vraag voor een blog en filmpje erover!
Overgevoeligheid voor prikkels, ofwel prikkelgevoeligheid, zie je bijvoorbeeld bij mensen die iets traumatisch hebben meegemaakt en daardoor tijdelijk sterker reageren op prikkels, of bij mensen met een stoornis op het autisme spectrum of niet-aangeboren hersenletsel. Vaak gaat het dan om de sensorische prikkels. Felle lichten, beelden, geluiden, geuren bijvoorbeeld. Hoogsensitieve mensen zijn ook gevoeliger voor prikkels maar het gaat daarbij om meer dan alleen sensorische prikkels. HSP en HSK zijn bijvoorbeeld ook heel gevoelig voor sfeer in een groep of in een ruimte, denk aan een klaslokaal. Ze voelen haarfijn aan of iedereen het goed met elkaar kan vinden en het gezellig is, of dat er spanning is. En ten tweede, is het onderscheidende kenmerk van hooggevoeligheid niet zozeer het ervaren van meer prikkels maar juist het diepgaande verwerken van wat je meemaakt. Dus stel je gaat ergens op sollicitatiegesprek waar je het niet kent. Typisch HSP gedrag is dan om vooraf voor de zekerheid maar twee routes te plannen, veel te vroeg van huis te gaan voor het geval je vertraging hebt, van tevoren al te bedenken wat je gaat zeggen als je onverhoopt toch te laat zou komen, je druk te maken over of je niet toch zou kunnen verdwalen en wat je dan kunt doen, etc. Tijdens een gesprek, en dit gebeurt deels onbewust, vang je non-verbale signalen op, leidt een gesprek dat op de gang wordt gevoerd je af, voel je of je gesprekspartners lekker in hun vel zitten, of er spanningen zijn tussen mensen. Je merkt op dat bepaalde dingen niet worden uitgesproken, de felgekleurde stropdas of de geur van aftershave leiden je af; je merkt op dat de zon niet naar binnen schijnt omdat die achter het hoge gebouw aan de overkant van de straat valt, waar je ook mensen achter een bureau ziet zitten, etc. Als je 's avonds thuis bent, gaat de hele dag door je hoofd, van de hak op de tak vaak. Alle indrukken dwarrelen door je hoofd en je lijf. Je voelt weer de stress van het zoeken naar een parkeerplek terwijl je door files al wat aan de late kant was (maar goed dat je te vroeg van huis was gegaan!). Alles wat plaatsvond tijdens het gesprek wordt nog eens herkauwd: waarom viel de ene collega de ander steeds in de rede? Waarom had je het gevoel dat er iets werd verzwegen? Had je anders moeten antwoorden op die ene vraag? Wat is je volgende stap: met hen in zee gaan of niet? Wat een verschrikkelijke stropdas was dat. Het werd wel snel donker binnen, en jemig, dat gebouw aan de overkant: je zit dus de hele dag te kijken naar anderen en wordt bekeken door anderen. Parkeren is echt wel een uitdaging. Wel lekkere koffie! Wat zouden ze van je vragen hebben gevonden? Stel dat er nog een gesprek is, wat wil je dan nog weten? etc. etc. Het is maar een voorbeeld van een situatie waar volwassen HSP mee te maken kunnen krijgen. Ditzelfde gebeurt echter bij een hooggevoelig kind dat voor het eerst naar een nieuwe school gaat, of bij een kind dat bijvoorbeeld voor het eerst naar de dokter of tandarts gaat. Alles maakt indruk. Alles raakt. En diep. Of het nu de smaak van koffie, of het licht in een kamer, of een gesprek is. Dat komt omdat alle prikkels met elkaar verbonden worden. De sfeer in een gesprek, geluiden, beelden, geuren, e.d. Alles wordt verbonden om er een logisch geheel van te maken. Of althans, dat te proberen. Want pas als het in ons hoofd klopt, dan kunnen we het loslaten. En dat is het verschil met iemand die prikkelgevoelig is.
0 Comments
Leave a Reply. |
IreneBen jij HSP? Volg me op Medium voor blogs (Engels) Archives
May 2022
Categories
All
|