HSP, empaths & intuitives

Ik ben me een jaar of 10 geleden in hoogsensitiviteit gaan verdiepen. Heb veel gelezen, gesproken met andere HSP, cursussen gedaan en gegeven. En hoewel ik heel veel herkende, miste ik ook wat. De focus ligt namelijk vaak op fysieke of mentale aspecten van hooggevoelig zijn. Er wordt een beetje zijdelings langs intuïtie gefietst. Terwijl dat juist een wezenlijk onderdeel is van hoogsensitief zijn: veel aanvoelen en een goede intuïtie hebben. 

Het woord intuïtie roept vaak weerstand op. Mensen vinden het zweverig en vaag. En dat is niet alleen jammer maar maakt het ook erg lastig voor HSP om te vertrouwen op wat ze aanvoelen. Als “meten = weten” en “evidence-based” het credo is, wie ben jij dan om op zoiets ontastbaars en vaags te vertrouwen als intuïtie? 

In de V.S. zijn ze op HSP-gebied iets verder dan wij, niet verwonderlijk als je bedenkt dat Elaine Aron de term daar al in de jaren ’90 introduceerde. Daar wordt hoogsensitiviteit steeds meer beschouwd als parapluterm. Het is geen kwestie van HSP of niet-HSP, er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende eigenschappen binnen de HSP-populatie. Niet omdat ze op zoek zijn naar nog een extra labeltje, maar omdat verder uitsplitsen van eigenschappen herkenning biedt. Je kunt extravert en introvert zijn, high sensation seeking, empath, of strong-willed, bijvoorbeeld.

Sinds ik in 2019 een summit heb bijgewoond volg ik een aantal van de HSP-experts en coaches die daar spraken. Een van hen, Bevin Niemann, heeft het bijvoorbeeld over HSP en ‘extreme HSP’. Kort gezegd: binnen de HSP-populatie zijn er mensen die extreem gevoelig zijn voor veranderingen in het energieveld om hen heen. 

Ieder mens, dier, plant, boom, etc. heeft een eigen energieveld, noem het aura, noem het je energetische lichaam, wat jij prettig vindt. Je kunt je er vast iets bij voorstellen. Denk aan situaties (ook pre-corona) waarbij iemand net iets te dicht op je komt staan in de rij bij de kassa of in de tram. We zeggen dan dat iemand in je persoonlijke ruimte zit maar wat we eigenlijk bedoelen is dat je energetische lichaam geraakt wordt door diegene.  

Niemann beschrijft dus een groep HSP die extreem gevoelig zijn voor veranderingen in dat energieveld: ‘empaths’ en ‘intuitives’. Empaths zijn mensen die emoties, maar ook energie op wereldniveau of lichamelijke gesteldheid, van anderen ervaren alsof ze eigen zijn.
Wat houdt dat in? Stel, je zit lekker in je vel en gaat naar een verjaardag waar je aan de praat raakt met iemand. Opeens voel je een enorme hoofdpijn opkomen. Later hoor je van de jarige dat degene met wie je in gesprek was met migraine naar huis is gegaan. 
In onrustige tijden (nu met Covid-19 bijvoorbeeld) waarin de hele wereld op z’n kop staat, voelen empaths de collectieve onrust en angst letterlijk in hun eigen systeem.

Met betrekking tot intuitives beschrijft Niemann twee definities, de psychologische en de spirituele. De psychologische definitie kennen we wel: het vermogen om iets meteen te begrijpen, zonder dat je erover hoeft te denken. Weten dat je even naar huis moet bellen, of je naar links of naar rechts moet als je in een onbekende omgeving wandelt, etc. 

De spirituele definitie van intuïtie gaat over je ziel. In verbinding zijn met je Hogere Zelf. Het voelen dat je een bent met alles om je heen. Openstaan voor zogenaamde ‘divine downloads’: steeds dezelfde boodschappen zien m.b.t. thema's waar je over twijfelt, onverwacht een antwoord op je vraag horen of zien, een voor jou speciaal liedje op de radio horen op het moment dat je wat down bent. Dat soort dingen. 

Het onderscheid tussen HSP, empaths en intuitives, is iets dat ik niet ben tegengekomen in Nederlandse boeken of artikelen. Ook op congressen ligt de focus veelal op het (vertellen over) onderzoek en wetenschappelijk bewijs voor hooggevoeligheid. Dat hersenscans verschillen aantonen tussen HSP en niet-HSP, brengt ons heel veel en draagt bij aan meer begrip en bekendheid. Het erkennen van intuïtie en dat HSP veel aanvoelen, is volgens mij echter net zo belangrijk. 

HSP hebben de neiging om maar te blijven proberen rationele argumenten te vinden bij wat hun gevoel ingeeft. We leren immers vanaf de basisschool dat we ons gezonde verstand moeten gebruiken en dat we een besluit moeten kunnen onderbouwen? Als we zouden accepteren dat we soms op basis van een onderbuikgevoel handelen en niet alles hoeven te kunnen verklaren, zou dat aardig wat stress schelen, vermoed ik.

Voor de liefhebber, in onderstaande video legt Bevin Niemann uit hoe zij het verschil tussen HSP, empath en intuitive ziet.