Piekergedrag

Overprikkeling door externe factoren kunnen we meestal goed duiden: de muziek op het feestje staat te hard, het is te warm op kantoor, of de buurman verbouwt al 3 maanden met veel plezier z’n keuken :)

Ook innerlijke processen, zoals piekeren, kunnen leiden tot overprikkeling en daar zijn we ons vaak iets minder bewust van. 
 
Piekeren kan te maken hebben met het ervaren van onmacht, (faal)angst, of iets niet onder controle hebben. Als het niet goed gaat met je organisatie, vraag je je af of je er volgend jaar nog wel werkzaam bent. Bij onverklaarbare lichamelijke klachten, pieker je of het ernstig is, etc. Herkenbaar?

Op een gegeven moment zijn de meeste mensen echter ook weer afgeleid of kunnen ze hun zorgen relativeren.  HSP hebben daar vaak meer moeite mee.

Wat maakt dat HSP zichzelf compleet kunnen overprikkelen door te blijven piekeren?
Er zijn talloze redenen of oorzaken van piekergedrag, ik bespreek er in deze blog drie.

1) ALLEREERST: DE HOOGSENSITIVITEIT an sich
Alles tot in detail bekijken en vanuit elk mogelijk perspectief analyseren, is namelijk precies wat bedoeld wordt met het ‘diepgaand verwerken’ van prikkels: het onderscheidende kenmerk van hooggevoeligheid. HSP zijn zich hiervan vaak niet eens bewust.
 
2) Onzekerheid over de eigen capaciteiten en/of te weinig zelfvertrouwen.
In plaats van erop te vertrouwen dat ze kunnen omgaan met wat er op hun pad komt, proberen HSP te bedenken wat er allemaal zou kunnen gebeuren en wat dan vervolgens de beste actie of reactie is. Alles om maar niet voor verrassingen te komen staan (en eventueel te 'falen').
 
3) Gedrag wordt gestuurd door gedachten maar gaat in tegen intuïtie. 
Handelen op basis van intuïtie wordt lang niet overal geaccepteerd in onze maatschappij. HSP hebben een sterk ontwikkeld onderbuikgevoel maar vallen niet graag op als buitenbeentje. Dus wordt vaak gekozen voor een verstandelijke beslissing die ze kunnen uitleggen aan hun omgeving. Gaat dat rationele besluit echter regelrecht in tegen hun gut feeling, dan geeft dat spanning en blijven ze zoeken naar manieren om die spanning op te heffen.
 
Tips voor piekergedrag

• Begrijp dat analyseren bij de eigenschap hoort. Keer steeds terug naar het ‘hier en nu’ als je merkt dat je in de piekermodus zit.
  Reminder: “be where your feet are”. Steeds de aandacht (terug) verplaatsen naar het lichaam. 
  
  
• Spreek naar jezelf vertrouwen uit dat je kunt omgaan met onverwachte gebeurtenissen of vragen. Herinner je je voorbeelden uit het verleden waarbij dat ook lukte?
  
  
• Met betrekking tot intuïtie: vraag jezelf eens af hoe gemakkelijk je over emoties/gevoel spreekt? 
  • Hoe sterk sta jij in verbinding met je intuïtie? Een van de manier om daarachter te komen, is je bewust worden van je taalgebruik. Zeg je vaker ‘ik denk’ of ‘ik voel’? 
    ​
    
  • Hoe is jouw houding naar anderen die spreken over gevoel? Accepteer je bijvoorbeeld dat een ander zegt ‘ik weet het niet precies maar ik voel het zo’?